Czy pacjenci znają swoje prawa?

14 praw w Europejskiej Karcie Praw Pacjenta

Według raportu Rzecznika Praw Pacjenta najwięcej przypadków naruszeń praw pacjenta w latach 2019-2021 było w szpitalach - to 60 procent wszystkich spraw. 18 kwietnia obchodzimy Europejski Dzień Praw Pacjenta. Ma na celu przypomnienie o 14 prawach zawartych w Europejskiej Karcie Praw Pacjenta. Mają one m.in. zagwarantować wysoki poziom ochrony ludzkiego zdrowia oraz usług zdrowotnych.

Zgodnie z Kartą pacjentom przysługuje prawo do profilaktyki (należytej opieki w celu zapobiegania chorobom), prawo dostępu do opieki medycznej, prawo dostępu do świadczeń medycznych (świadczeniodawcy muszą zagwarantować równy dostęp każdemu bez dyskryminowania pacjentów na podstawie zasobności portfela, miejsca zamieszkania, rodzaju choroby czy czasu dostępu do świadczeń).

Pacjent ma też prawo do wszelkich informacji dotyczących jego stanu zdrowia, świadczeń medycznych, sposobu korzystania z nich oraz wszystkiego, co jest dostępne dzięki badaniom naukowym i innowacjom technologicznym.

EKPP gwarantuje mu również prawo do wszelkich informacji, które mogłyby umożliwić mu aktywne uczestniczenie w decyzjach dotyczących jego zdrowia, i prawo do wyrażenia na nie zgody. Każdy pacjent ma także prawo do wolnego wyboru procedury leczenia oraz świadczeniodawców. Pacjenci w UE mają też zagwarantowane prawo do prywatności i poufności.

Prawo do świadczeń zdrowotnych wysokiej jakości

Zgodnie z kartą każdy pacjent ma również prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych wysokiej jakości, które powinny być zrealizowane zgodnie ze szczegółowo określonymi zasadami i normami (prawo o przestrzeganiu norm jakościowych). Prawo do bezpieczeństwa oznacza z kolei, że każdy pacjent może korzystać z prawidłowo świadczonych usług zdrowotnych, niewyrządzających mu żadnej krzywdy, wolnych od błędów, zgodnych z dobrą praktyką lekarską i wysokimi normami bezpieczeństwa

Ponadto - zgodnie z EKPP - każdy pacjent ma prawo do innowacji (w tym do procedur diagnostycznych - zgodnie z normami międzynarodowymi i niezależnie od względów ekonomicznych czy finansowych). Ma też prawo do unikania niepotrzebnego cierpienia i bólu - w takim stopniu, w jakim to możliwe, niezależnie od stadium choroby.

Prawo do zażaleń i rekompensat

EKPP gwarantuje ponadto prawo do leczenia dostosowanego do potrzeb pacjenta (prawo do programów diagnostycznych lub terapeutycznych dostosowanych do jego osobistych potrzeb w takim zakresie, w jakim to tylko możliwe). Każdy pacjent ma też prawo do składania zażaleń zawsze, gdy doznał jakiegokolwiek uszczerbku oraz prawo do uzyskania odpowiedzi lub innej informacji zwrotnej.

EKPP daje też pacjentom prawo do rekompensat - każda osoba ma prawo do otrzymania odpowiedniego odszkodowania w rozsądnie krótkim czasie, jeśli doznała krzywdy fizycznej, moralnej lub psychicznej, spowodowanej źle prowadzonym leczeniem.

W Polsce w przypadku podejrzenia, że doszło do naruszenia praw pacjenta, można zwrócić się do Rzecznika Praw Pacjenta, Biura Praw Pacjenta przy Ministrze Zdrowia lub wszcząć wobec winowajcy postępowanie sądowe.

Pod bezpłatnym ogólnopolskim numerem Telefonicznej Informacji Pacjenta 800 190 590 (wspólny numer telefonu RPP oraz Wojewódzkich Oddziałów Narodowego Funduszu Zdrowia) można też uzyskać szybką, kompleksową i informację dotyczącą praw pacjenta oraz funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w Polsce.

Ogólnopolska konferencja dotycząca praw pacjenta

W (21.04) na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku odbędzie się V Ogólnopolska Konferencja Naukowa z cyklu Prawa Pacjenta. Wydarzenie ma umożliwić m.in. wymianę doświadczeń zarówno gremium eksperckiemu, jak i młodym naukowcom zainteresowanym problematyką prawa medycznego.

W debacie wezmą udział przedstawiciele zawodów prawniczych, jak i medycznych, studenci medycyny i kierunków pokrewnych. W konferencji od 9:00 do 19:30 będzie można uczestniczyć osobiście lub on-line.

źródło: PAP | red: zmj, bs