Powstańcy z getta oraz ppor. Zbigniew Rećko ps. Trzynastka patronami roku 2023 w Białymstoku

Propozycję związaną z powstańcami z getta zgłosił prezydent miasta, drugą radni PiS. Wybór patronów służy przybliżaniu ich mieszkańcom.

16 sierpnia 2023 r. minie 80. rocznica wybuchu powstania w białostockim getcie. Powstanie było reakcją na plany niemieckie likwidacji tego getta. Radni przypomnieli w stanowisku ws. patrona, że tego dnia "przestała istnieć żydowska społeczność Białegostoku". Według historyków białostockie powstanie było drugim co do wielkości - po Warszawie - zrywem ludności żydowskiej przeciw Niemcom. Większość bojowników zginęła w walce, przywódcy powstania odebrali sobie życie.

Ich walka była jednak przede wszystkim walką o pryncypia, takie jak ludzka godność. W nierównej walce powstańcy potrafili zachować i pozostawić jako nasze dziedzictwo opowieść o bohaterstwie, o humanistycznych wartościach, o wielokulturowej i wielowyznaniowej tożsamości, które przetrwały czas zagłady. W roku 2023 mija 80 lat od tych wydarzeń. Białystok pamięta! - napisano w stanowisku przyjętym przez radnych przy uchwalaniu patrona roku.

Na razie jeszcze nie wiadomo jak dokładnie będą wyglądały obchody związane z tym patronem. Trwają jeszcze prace związane z kalendarzem wydarzeń na 2023 r. - poinformowała wicedyrektor departamentu komunikacji społecznej urzędu miasta Agnieszka Zabrocka.

Zastępca prezydenta miasta Rafał Rudnicki mówił przy okazji przyjmowania patronów na 2023 r., że planowany jest szereg wydarzeń rocznicowych.

W 2023 r. przypada także setna rocznica urodzin podporucznika Zbigniewa Rećki ps. Trzynastka, który w 1942 roku przeprowadził akcję wyprowadzenia z białostockiego aresztu gestapo trzech członków sztabu i łączniczki okręgu Białystok AK. Jest upamiętniany w sposób szczególny za zasługi w walce o wolną i niepodległą Polskę.

Zbigniew Rećko (1923-46) zginął w walce z plutonem operacyjnym MO koło Wysokiego Mazowieckiego. Jego grób znajduje się na cmentarzu parafialnym w miejscowości Kobylin-Borzymy. Jesienią 1942 roku, 19-letni wówczas Rećko, wsławił się akcją samodzielnego wyprowadzenia z białostockiego aresztu gestapo trzech członków sztabu i łączniczki okręgu Białystok Armii Krajowej. Pracował wówczas jako tłumacz w siedzibie gestapo przy obecnej ulicy Sienkiewicza.

W ocenie historyków IPN, była to najważniejsza akcja przeprowadzona przez podziemie niepodległościowe na Białostocczyźnie podczas okupacji niemieckiej i jedna z takich najbardziej spektakularnych akcji podziemia w kraju w czasie II wojny światowej.

źródło: PAP | red: bs